Begin jaren negentig. SVRZ Ter Valcke in Goes, een grootschalige afdeling voor veertien cliënten met dementie die overdag gezamenlijk op een grote huiskamer verblijven. Het cliëntendossier staat op papier en zit in een multopmap. Een digitaal dossier hebben we in die tijd nog nooit van gehoord.
Een van de veertien cliënten is de heer Harms. Hij heeft dementie in een vergevorderd stadium en zit gedurende de dag in een rolstoel zonder voetensteunen. Hij kan zichzelf zo met gebruik van zijn voeten verplaatsen. Een zogenaamde trippelstoel. Vaak ligt de heer Harms ‘s morgens vroeg al in bed in zijn handen te klappen en fluit hier af en toe schel tussendoor. Eenmaal uit bed blijft hij dit doen, de hele dag wordt er stevig in de handen geklapt en regelmatig gefloten. Medecliënten ergeren zich, reageren geagiteerd en verzorgenden zitten met de handen in het haar. Van alles wordt geprobeerd; de heer in een rustige kamer zetten, rustgevende medicatie geven, de heer handschoenen aandoen enzovoort. Maar niets van dit alles helpt. De heer klapt en fluit gewoon door. Alleen tijdens het eten en als hij ’s avonds naar bed gaat is het over.
Het levensverhaal, een mooi handvat voor medewerkers
Tegenwoordig hebben we een levensverhaal waarin we samen met de cliënt en de contactpersoon beschrijven hoe de cliënt vroeger leefde, wat de gezinssituatie was, wel werk hij deed, welke hobby’s hij had en vele andere zaken die de communicatie en omgang met de cliënt kunnen vereenvoudigen. Zo begrijpen we vaak waar bepaald gedrag vandaan komt. Een mooi handvat waar we dankbaar gebruik van maken. Hadden we dit in de jaren negentig ook maar gedaan. Het had voor de heer Harms en zijn omgeving een hoop ongemakken kunnen voorkomen. Zo hadden we dan geweten, dat hij in zijn werkbare leven op een melkveebedrijf als knecht werkte. Van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat zorgde hij voor de koeien. Die stonden in een groot weiland en moesten een aantal keren per dag bij elkaar worden gedreven voor het melken. De heer Harms deed dit altijd door luid in de handen te klappen en te fluiten tot alle koeien op hun plaats waren aangekomen. Als we dit toen hadden geweten dan hadden we de zorg en benadering hierop aan kunnen passen. En hadden we betere uitleg kunnen geven aan zijn omgeving en het welzijn van de heer Harms kunnen verbeteren.
Het levensverhaal, begin er zo snel mogelijk mee
Jammer genoeg hoorden we dit verhaal pas op de begrafenis van de Heer Harms van een bekende die we daar spraken. Deze bekende was nooit op bezoek geweest. Directe familie had de heer Harms niet, alleen een neef en een nicht. Zij wisten wel wat over de thuissituatie wisten maar niets over het werkbare leven van de heer. En de heer Harms kon het ons helaas ook zelf niet meer vertellen. Belangrijk in het levensverhaal; begin er zo snel mogelijk mee, want voor je het weet ben je te laat en mis je essentiële facetten van het leven!